Energjia gjeotermike, nga vetë fjala (geo=toka, termike=nxehtësi), i referohet energjisë që ka vetë toka. Kjo energji është e PASTËR (nuk ka lëshime të gazrave ndohtës për ambjentin), dhe bën pjesë në ato kategori të energjive që quhen të RIPËRTËRITËSHME, sepse vjen nga një burim i pafund : bërthama e Tokës.
Ideja e një sistemi gjeotermik, konsiston në shfrytëzimin e temperaturës që qëndra e tokës (bërthama e lengshme) rrezaton në drejtim të periferisë së saj. Nëse analizojmë ndryshimin e temperaturës në thellësi të ndryshme, do të shohim se që në një thellësi prej 10 metrash temperatura e terrenit nuk influencohet më nga temperatura e atmosferës; ajo është konstante në dimër dhe verë, natën dhe ditën, me një temperaturë që i afrohet temperaturës mesatare gjatë vitit në sipërfaqe. Duke zbritur më në thellësi, temeratura rritet me rreth 3° çdo 100 metra thellësi (koefiçenti gjeotermik) |
||
Sonda gjatë verës |
Falë përdorimit të sondave gjeotermike (zakonisht 10) dhe pompës së nxehtësisë është e mundur të merret kjo nxehtësi në dimër për të ngrohur ambjentin, dhe të lëshohet ajo e ambjentit gjatë verës, për ta rifeskuar atë. Sonda gjeotermike ka për detyrë që të ‘nxjerrë’ nxehtësinë nga thellësia e terrenit dhe pompa e nxehtësisë, falë dhe përdorimit të një sasie të vogël të energjisë elektrike, bën transferimin dhe rrit sasinë e nxehtësisë që vjen nga toka. |
Klikoni mbi figurë për ta parë të zmadhuar.
Një impjant gjeotermik përbëhet nga:
• Disa sonda gjeotermike: të cilat futen nën tokë dhe kanë për qëllim qe të bëjnë shkëmbimin e nxehtësisë për shkak të ndryshimit të temperaturave (asaj të ambjentit dhe asaj të terrenit në thellësi). Sonda përbehet thjesht nga një çift tubash prej polipropileni ose polietileni që formojnë një qark të mbyllur (komunikojnë mes tyre tek sonda në thellësi).
• Një pompë nxehtësie: që instalohet brënda ndërtesës dhe shërben për transferimin e nxehtësisë që vjen nga sondat, tek ambjenti i brëndshëm i ndërtesës (dhe anasjelltas në stinën e verës).
Pompa është një dispozitiv që funksionon në bazë të një cikli, transferon nxehtësinë e ‘thithur’ nga toka në impjantin e ngrohjes së banesës, duke shfrytëzuar një sasi energjie nga rrjeti për kompresorin.
Pjesët kryesore të një pompe janë:
- Një shkëmbyes nxehtësie, evaporatori (vluesi), në të cilin, nxehtësia e ujit që vjen nga sonda, bën që të avullojë substanca ngrirese që ndodhet në të.
- kompresori, që ngjesh këtë avull duke i rritur temperaturën dhe presionin
- Një shkëmbyes tjetër nxehtësie, kondensatori, qëllimi i të cilit është që ta kthejë substancën ngrirese nga gjëndja e avullt në të lëngët, nëpërmjet lëshimit të nxehtësisë që ka avulli, në ujin që qarkullon në impjantin ngrohës.
- valvula e tensionit që ul presionin dhe temperaturën e substancës ngrirese duke mbyllur kështu ciklin e saj.
• Sistemi shpërndarës: instalohet brënda banesës dhe mund të jetë me panele rrezatues, kaloriferë, etj…
Panelet rezatues përbëhen nga një sërë tubash, të vendosur nën dysheme, që mbajnë temperaturën e ambjentit konstante duke mënjanuar kështu dhe rrymat e ajrit të ngrohtë dhe të ftohtë që shpesh bëhen transportues të mikrobeve dhe baktereve ajri që kalon nëpërmjet kondicionerit p.sh) .
Skema e shtrimit të tubave në të cilët qarkullon uji që vjen nga pompa e nxehtësisë.Për një autonomi akoma më të madhe nga karburantet ose rrjeti energjitik, zakonisht këto sisteme integrohen me një sistem fotovoltaik për prodhimin e energjisë elektrike. GEOenergia s.r.l eshte nje nga ndermarrjet pilote qe po eksperimenton dhe ve ne treg kete zgjidhje alternative per ngrohje, e cila ne termin afatgjate rezulton teper ekonomike.
Për zona të globit, ku konfigurimi gjeologjik është i tillë që të lejojë arritjen e temperaturave të larta deri në afërsi të sipërfaqes së tokës (në zonat vullkanike), ku nga puset del direkt avull me temperaturë dhe presion të lartë, energjia gjeotermike shfrytëzohet direkt për të prodhuar energji elektrike.
Interesante eshte edhe ideja e krijimit te centraleve gjeotermike. Keto te fundit duke perdorur metoden e shpjeguar me siper, por normalisht ne sasi me te madhe, do te qene ne gjendje te prodhonin energji te paster dhe mbi te gjitha do te shfrytezonin burime te riperteritshme.
Kliko mbi figura per ti pare te zmadhuara
Selfmaderadio
23 Nëntor, 2007
vura nje link tek intervista e Swed per Selfmaderadion, aty ku ai permend energjine gjeotermine. Faleminderit per kete post. SR
blogshkenca
23 Nëntor, 2007
E thjeshte dhe gjeniale, interesante kjo ideja!
edrus
24 Nëntor, 2007
Jashtë teme(për autorin e blogshkenca-s):
desha të të sinjalizoja një faqe tjetër Shqiptare, autorja e së cilës është një kërkuese shkencore:
http://popbiologji.blogspot.com/
Nga ana ime i kam bërë ftesë autores së atij blogu, që kur të ketë mundësi të kontribuojë edhe këtu me komentet dhe me ndonjë shkrim që paraqitet vërtet interesant.
blogshkenca
24 Nëntor, 2007
Thnx Edrus, 😉
Me duket blog mjaft interesant, po e linkoj ne faqet e ngjashme. Te shpresojme qe autorja do te kete deshire te ndaje me ne disa nga shkrimet e saj.
pop-biologjia
24 Nëntor, 2007
blogshkenca dhe Edrus (ma le dopio gjashten ne dore),
flm, sigurisht qe mund t’i merrni artikujt e mi, bile pa me pyetur: per sa kohe qe citohet burimi, cdo gje ne rregull. gjithe te mirat, PB
swed
25 Nëntor, 2007
Meqe mua per vete me ben “helaq” qe perdor fjale te huaja, kam dale verdalle te korrigjoj te tjeret tani 🙂 Evaporatori – avulluesi.
Per temen, energjia gjeotermike eshte interesante ne fakt por nuk eshte akoma ekonomikisht konkurruese. Po u ktheva ne Shqiperi kam ndermend te bej nje projekt pilot per kete pune, nese realizohet ju premtoj qe Selfmaderadio dhe Blogshkenca do jene te paret qe do marrin njoftime 🙂
edrus
25 Nëntor, 2007
Swed, duke patur parasysh që kemi shokë që kanë punuar në Valias, mund të pyesësh ata se sa ndryshon temperatura në nivele të ndryshme ;).
Nëse do ta bëja diçka të tillë për shtëpinë time, do të pranoja edhe një sistem ngrohje pa ‘pompën e nxehtësisë'(që përbën pjesën më të madhe të shpenzimit në atë impjant)… mjaft që uji i rikthyer nga sonda të jetë në temperaturë konstante (20-22°)…. imagjino sikur sonda të vinte nga një nivel më i lartë se ai i nuvelit të shtëpisë??… edhe qarkullimi do të ishte me rrjedhje të lirë (Kam parasysh një shtëpi që mund të gjëndet nën një kodër të shpuar nga galeritë (kromi? Spaçi?) dhe sonda të zhvillohej pak a shumë në nivel horizontal…
swed
25 Nëntor, 2007
Edo, 20-22 grade gjithsesi nuk te ben pune pa pompen e nxehtesise. Nese merr si zgjidhje dyshemene ngrohese (panel radiant me duket se e quani ju ne Itali) qe ka temperaturat e punes me te uleta, atehere duhet qe temperaturen hyrese ta kesh rreth 35-40 grade sepse ke humbjet me transmetim nga shtresat. Ka nje mundesi ne fakt qe te mos perdoresh pompe nxehetesi por ta integrosh me kaldajen dhe ta perdoresh vetem per ngrohje, gje qe do thoja qe eshte shume me e realizueshme dhe e ben detyren me mire, sepse ftohja radiante ne fund te fundit nuk eshte ndonje zgjidhje inxhinierike shume e mire, ka probleme.
Pjesa e tjeter, shfrytezimi i galerive te braktisura, ky mund te jete nje opsion i mire qe duhet pare. Ne disa vende kane filluar te perdorin me sukses ne projekte pilot puset e braktisura te naftes, sepse ne fakt kosto e cpimit eshte goxha e larte.
edrus
25 Nëntor, 2007
Kisha parasysh 20-22gradë temperaturën e dyshemesë :).
Ndërkohë, është një mundësi më tepër për të përfituar nga ata që banojnë pranë zonave me gjeotermi të njohur rastësisht ( 😉 , kam parasysh banorët pranë zonave ku ka burime të nxehta natyrale… llixhat p.sh), pa patur nevojë dhe të bëhen sondime për të gjetur zona të tilla.
pop-biologjia
25 Nëntor, 2007
Me falni injorancen por kam nje pyetje: ne se nxehtesia iken gjithmone nga shtresat e tokes cfare pasojash ka kjo gjeofiziken e tokes? cfare efektesh do kete kjo per stablitetin e tokes? a duhet te presim me shume termete?
Deri ne cthellesi mund te shpohet sot? faleminderit, pop-bio
blogshkenca
25 Nëntor, 2007
@Pop-bio
Me thene te drejten me lindi edhe mua pak a shume i njejti mendim, kur po lexoja shkrimin. Eshte e vertete qe ne kete rast shtresat e tokes do te pesonin nje ftohje, gje qe me beri te mendoj se do te kishte nje prishje te qendrueshmerise natyrale te saj. Sistemi ka parasysh edhe nje pjese te ftohjes se ujit te marre nga ambienti, pra e dhenies se nxehtesise drejt Tokes. Gje qe duhet ta mbaje pak a shume te pandryshuar temperaturen e pjeses ne thellesi te Tokes. Megjithate nese e shohim pak me thelle problemin, prishja e qendrueshmerise natyrale te berthames se planetit nuk do te ishte e mundur edhe nese do te deshironim ta benim.
E thene me qarte: Toka ka nje rreze prej rreth 6300-6400 km. Berthama e saj e lengshme ndodhet ne rreth 3000km thellesi (pjesa e brendshme dhe me delikate e saj arrihet vetem ne 5000 km thellesi). Duke patur parasysh keto te dhena vihet re lehte se eshte e pamundur qe te sillen ndikime per berthamen, gje qe do te kishte pasoja katastrofike. Perdorimi i kesaj lloj energjie faktikisht do te shfrytezoje ndryshimin e temperatures se siperfaqes dhe asaj pjese qe quhet kore kontinentale e ndodhur deri ne 35 km thellesi. Keshtu qe normalisht nuk mendoj se kjo teknike do te kishte pasoja per gjeofiziken e Tokes.
blogshkenca
25 Nëntor, 2007
@swed
Faleminderit per ekskluzivitetin e lajmit! 😉
pop-biologjia
25 Nëntor, 2007
Blog-shkenca,
faleminderit per pergjigjen. Edhe une e mendova qe per magmen nuk duhet te kete akoma ndonje problem. Them akoma, sepse kam degjuar qe shpimi i tokes ka limitime sot, pertej nje thellesie nuk mund te shkojme akoma. POr, teknika ecen dhe nuk e perjashtojme dot qe nuk do shkohet me thelle. Megjithate, kam degjuar qe atje ku aplikohet kjo lloj energjie ka nje ligj qe lejon vetem nje numer te limituar shtepish qe mund te ndertohen me kete energji: nuk e di se ku eshte racionaliteti i ketij rregulli. A e di njeri? merci,
edrus
25 Nëntor, 2007
PopBio, rekordi i fundit i shpimeve në thellësi, i takon atij të bërë nga studiues të Bashkimit Sovjetik, në periudhën 1970-1994, që patën arritur në thellësinë rekord prej rreth 12km.
Po të kesh parasysh, që, që në 200km thellësi ka një temperaturë prej rreth 1500 gradësh (më e lartë se temperatura e shkrirjes së hekurit), imagjino vështirësitë dhe materialet që kanë përdorur për shpimin.
Përsa i përket “kufizimit” të numrit të banesave, nëse egziston në ndonjë vënd, egziston vetëm sepse sasia e energjisë që siguron impjanti, mund të garantojë vetëm energjinë për atë numër banesash 🙂 .
Nuk flas për në Islandë (i ke parasysh gejzerët e famshëm që janë aq tërheqës për turistët) që këto burime i gjen në oborrin e shtëpisë, por edhe në Francë, Gjermani dhe Zvicër, kjo lloj energjie është shpesh e përdorur.
franko
10 Shkurt, 2010
i domosdoshem informacioni eeeee
musli cakolli
26 Janar, 2011
Kjo është epokale dhe ia vlen shumë të punohet dhe të investohet në kët lëmi ngase është shumë me perspektiv në bot e lere ma te ne në kosovë por i lumi ai që ka mundesi me hulumtu dhe me investu në këtë lëmi, unë po knaqem kur po dëgjoj diq të till ngase edhe vet jam inxh. i dip i termoenerxhetikes dhe kam pasur kaher një ide të till por nuk kam pasur as mundesin minimale për invstime, e me provuar diqka të till,pra urime për punen epokale.
Enis
4 Qershor, 2011
http://energetskaefikasnost.info/?p=336&lang=sq
visari
29 Janar, 2012
Ku muj me kontaktu autorin e shkrimit, apo ndonje person qe eshte ekspert apo mund te me flas per energjine gjeotermike???
Agroni
1 Shtator, 2012
Ju lutem tme informoni per firmen qe meret me nxemjen gjeotermike ne prizren repektivishte kosove,
Me nderime
Ing.i Dipl.i m.Rrustem Sumaj
16 Mars, 2013
Agron pershendetje,unë jam ne Pejë,lëminë e nxehtësisë nga toka,ajri,ose uji nentokësor e kam lëmi të ngushtë.Këto instalime kam filluar ti bëj ne Zvicer me 2001.Ne KOsovë punen e parë e kam bërë me 2007.Per kontakt telefoni im +37744144887.
Me respekt Ing.i dipl. i m. Rrustem Sumaj
Mark Gjergjaj inxh i diplomuar i termoenergjetikes
5 Maj, 2015
Te sistemi gjeotermik kemi parasyshe disa lloje te marrjes se nxehtesise nga toka
1.Permes sondave gjeotermike te cilat realizohen permes shpimit ne thellsi e qe realizohet ne thellsin rreth 120 m.Qe koheve te fundit ka marre permasa te konsiderueshme ne hapjen e puseve ne kerkim te ujit te pijes.
2.Permes rrjetit gypor apo gjarperores qe shtrihet ne thellesin me se paku 120 cm dhe mbulohet me dheun e gerryer paraprak
3.Permes rrjetit gypor per qarkullim ajri-me marrje ajri te fresket nga jashte(me ane te gypave te ngjajshem me ata te kanalizimit me nje karakteristike pak ma te vecante ndaj bakterieve) te cilat mund te shtrihen edhe rreh objektit-shtepise po ne te njejten thellsi si nen 2.dhe
4.Ne zonat qe niveli i ujit nentokesor nuk eshte shume i thelle apo ne rafshira afer lumejv ku shpimi i pusit realizohet deri nen nivelin e ujrave nentoksore
Ne rastet 2 dhe 3 mund te verehet nje vonese simbolike e gjelbrimit te cilen shumica as qe mund ta verejne.Ndersa per pasojat qe i ceke Islanda ka fillu me projekte mbi aplikimin e ketij sistemi ne centrale termo elektrifikuese pasi qe eshte edhe zone vullkanike
.Pershendetje